Erzurum Kalkınma Vakfı (ER-VAK) tarafından düzenlenen ‘Kardaş Kömeği’ konferansı, Prof. Dr. Betül Aslan’ın sunumu ile duygu dolu anlara sahne oldu. Atatürk Üniversitesi Kemal Bıyıkoğlu Salonu’nda gerçekleşen konferans, EİT 2025 Erzurum Turizm Başkenti etkinlikleri kapsamında gerçekleştirildi. ER-VAK Başkanı Erdal Güzel, açılış konuşmasında Mustafa Özkan'ın "Gönülden gönüle gardaş kömeği" dizelerini okuyarak konferansa duygusal bir hava kattı. Konferans, saygı duruşu ve İstiklal Marşı ile başladı.
Rus İşgali ve Azerbaycan'dan Gelen Yardım
Prof. Dr. Aslan, 16 Şubat 1916’daki Rus işgalini ve bunun Müslüman halka yaşattığı acıları anlattı. Rus ordusundaki Ermeni askerlerin Müslümanlara yönelik katliam, yağma ve yıkımlarını ayrıntılarıyla paylaştı. Bu zor günlerde, Azerbaycan Türkleri Bakü Müslüman Cemiyet-i Hayriyesi aracılığıyla Erzurum halkına yardım eli uzattı. Ancak, yardımın ulaştırılması için büyük engellerle karşılaştılar. Bakü Müslüman Cemiyet-i Hayriyesi'nin çabaları ve diplomatik girişimleri sonucu izin alındıktan sonra yardım ulaştırılmaya başlandı. Yardım çalışmaları kapsamında, 16 bin harp mağduru Müslüman tespit edildi. Cemiyet, Kars'tan un ve arpa temin ederek halka dağıttı ve bir ay içinde 250 sahipsiz çocuğu ve 150 bakıma muhtaç kadını güvenli bölgelere taşıdı. Prof. Dr. Aslan’ın sunumu sırasında birçok katılımcının gözyaşlarına hakim olamaması dikkat çekti.
Kardaş Kömeği'nin Kapsamı ve Önemi
Prof. Dr. Aslan, Azerbaycan Türklerinin yardım faaliyetlerinin sadece Erzurum ile sınırlı kalmadığını vurguladı. Kars, Ardahan, Kağızman, Oltu, Batum, Hınıs, Trabzon, Iğdır, Van ve Erzincan gibi birçok bölgede şubeler açarak, iaşe ve sağlık merkezleri kurduklarını belirtti. Rus memurların zulmüne ve Ermeni saldırılarına karşı halkı koruyup, 1917 Şubat İhtilali’nden sonra da Ermeni saldırılarına karşı Türk halkını örgütleme çabaları gösterdiler. Ne yazık ki, Rus ordusunun Erzincan Mütarekesi'yle çekilmesi sırasında birçok Cemiyet temsilcisi Ermeniler tarafından şehit edildi. Prof. Dr. Aslan, "Kardaş Kömeği"nin Türk dünyasında en büyük yardım ve dayanışma örneği olduğunu ve gelecek nesiller için de önemli bir miras olduğunu belirtti.
Konferansın Katılımcıları ve Sonuç
Konferansa Erzurum Vali Yardımcısı Mustafa Berk Çelik, Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Zafer Aynalı, Atatürk Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Yüksel Göktaş, EİT 2025 Erzurum Turizm Başkenti Koordinatörü Muharrem Çığlık ve Kültür ve Turizm Müdürü Ahmet Yer de katıldı. Vali Yardımcısı Çelik, Prof. Dr. Aslan’a sunumu için teşekkür ederek plaket takdim etti. Konferans, Erzurum'un tarihi ve kültürel mirasına dair önemli bir bellek parçası oldu.